O szczepach bakterii

Dieta bogata w pożyteczne szczepy bakterii

Znaczenie odpowiedniej mikobioty jelitowej w życiu małego człowieka

Obecnie coraz więcej słyszy się o roli mikrobioty jelitowej. Czym ona jest oraz dlaczego w naszych jelitach znajduje się mnóstwo bakterii? Warto zapamiętać to pojęcie, ponieważ z pewnością na przestrzeni następnych lat ten temat będzie na topie. Mikrobiota jelitowa to określenie na bytujące w świetle naszych jelit mikroorganizmy. Ich znaczenie dla naszego organizmu jest ogromne! Pożyteczne bakterie jelitowe wpływają na układ odpornościowy, ułatwiają procesy trawienia pokarmów, konkurują ze „złymi bakteriami” tym samym wspierając odporność Twojego dziecka. Mają naprawdę duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Dobra wiadomość jest taka, że w razie zburzeń składu mikrobioty, szczepy pożytecznych bakterii bytujących w organizmie można dostarczyć wraz z dietą lub za pomocą dostępnym na rynku specjalistycznych preparatów. Stosując zdrową dietę i odpowiedni styl życia skład mikrobioty jelit zwykle utrzymuje się na dobrym poziomie. Warto dodać, że nawet jednodniowa zmiana diety (przejedzenie się, nadmierne spożycie produktów ciężkostrawnych, bogatych w cukry proste, słodkie, barwione kolorowo napoje) zmienia skład mikroflory jelitowej na niekorzystną. Zaburzenie równowagi mikroorganizmów jelitowych prowadzić może do spadku odporności oraz innych zmian w funkcjonowaniu organizmu. Dlatego tak ważna jest równowaga w diecie i prowadzenie odpowiedniego stylu życia już od najmłodszych lat.

Aktualnie mikrobiota jelitowa oraz poszczególne szczepy bakterii są jednym z głównych tematów podejmowanych w pracach naukowych. Nadmiar czynników powodujących napięcie, zbyt duża ilość cukrów prostych i przetworzonych produktów, stosowanie wielu leków, brak snu, nieprawidłowa higiena jedzenia – wszystko to wpływa bardzo niekorzystnie na rodzaj i ilość pożytecznych bakterii w brzuchu Twojego dziecka. Na szczęście masz wpływ na wiele z tych czynników - błędy żywieniowe łatwo wyeliminować, a dietę wzbogacić w naturalne produkty, które pomogą utrzymać prawidłowy skład mikrobioty jelitowej Twojego dziecka.

Dieta mamy może wpłynąć na zdrowie malucha

Od czego zacząć? Od świadomości, że w świetle najnowszych badań to Twoja dieta i styl życia wpływają na zdrowie malucha! Oznacza to, że aby zadbać o swoje dziecko powinnaś zwracać uwagę na to co jesz, unikać infekcji, zaprzestać picia alkoholu i nie palić papierosów (w ciąży to oczywiste!) już na etapie planowania potomstwa. Twoje działania zaowocują – naukowcy uważają, że skład mikrobioty jelit noworodka może kształtować się jeszcze w łonie matki. Warto, abyś w ciąży odżywiała się zdrowo, prowadziła dietę urozmaiconą i bogatą w naturalne szczepy bakterii. Prawidłowa kolonizacja, czyli zasiedlenie przez bakterie jelit obejmuje konkretne gatunki pożytecznych mikroorganizmów. Warto poznać kilka z nich. Najczęściej w produktach żywnościowych możemy spotkać gatunki Bifidobacterium i Lactobacillus. Jeżeli chcemy wzbogacić dietę w „dobre bakterie” powinniśmy spożywać jogurty, kefiry, serwatki, które mają zaznaczone, że dodano do nich odpowiedni szczep bakterii. Sprawdź na etykiecie czy wymienione są poszczególne gatunki, rodzaje i szczepy tych bakterii. Przykładowo, jeżeli na etykiecie produktu znajdziemy nazwę Lactobacillus acidophilus GG ROO11 odczytujemy kolejno jako: gatunek, rodzaj, szczep bakterii. Co ważne, w przypadku tego konkretnego wiemy, że dostarczamy do organizmu jeden z najbezpieczniejszych i najlepiej przebadanych szczepów. L. acidophilus GG przylega do błony śluzowej jelit, wykazując korzystne działanie, jest także odporny na działanie kwasu żołądkowego, przez co nie ulega uszkodzeniu przechodząc przez żołądek do miejsca docelowego – czyli do jelit. Okazuje się, że dla zdrowego brzuszka polecany jest też jogurt probiotyczny z dodatkiem Lactobacillus johnsonii La 1. Innymi, które znajdziesz w ogólnodostępnych produktach żywnościowych są Streptococcus thermophilus czy Lactobacillus bulgaricus, które wstępnie rozkładają laktozę, co powoduje jej lepsze przyswajanie przez organizm.

Najbardziej dynamiczny rozwój i formowanie się mikrobioty jelitowej ma miejsce od momentu narodzi do okresu ukończenia 24 miesięcy życia dziecka. Co ciekawe, to kiedy urodzisz swoje dziecko oraz w jaki sposób przyjdzie na świat ma niesamowite znaczenie! Poród przez cesarskie cięcie oraz poród przedwczesny niestety mogą wpływać na nieprawidłową kolonizację jelit Twojego dziecka. Poród naturalny powoduje, że dziecko przechodząc przez kanał rodny nabiera odporności uzyskując mikroflorę matki, bogatą głównie w korzystne szczepy bakterii z grupy Lactobacillus. Prawdopodobnie spożywanie odpowiednich probiotyków wraz z dietą lub w suplemencie przez kobietę jeszcze przed porodem będzie miała wpływ na skład mikrobioty jej niemowlęcia.

Także mleko matki bogate jest w bakterie z gatunku Bifidobacterium i Lactobacillus. Ich obecność wspomaga min. trawienie i przyswajanie laktozy z pokarmu. W mleku kobiecym przekazywane są także korzystne składniki, takie jak niektóre oligosacharydy. Oligosacharydy, fruktooligosacharydy, inulina to tzn: „ pożywka” dla pożytecznych bakterii. Można je dostarczyć wraz z odpowiednią dietą. Obecnie również niektóre mieszanki mleczne dla niemowląt są wzbogacane zarówno w szczepy bakterii, jak i fruktooligosacharydy. Zaburzenia składu mikroorganizmów znajdujących się w jelitach noworodka wpływają na niekorzystną mikrobiotę w wieku dorosłym, co może mieć wpływ na kondycję organizmu, zaburzenia samopoczucia i osłabienie mechanizmów odpornościowych.

Jak dobrze „ nakarmić” brzuszek Malucha?

Jeżeli zależy Ci na tym, aby w brzuszku Twojego dziecka ukształtowała się odpowiednia mikrobiota, zwróć uwagę na to, co wprowadzasz do jego diety. Najbardziej polecanym modelem żywienia niemowląt jest wyłączne karmienie piersią przez pierwsze 6 miesięcy życia. Przez ten czas należy karmić malucha „na żądanie”. Warunkuje to odpowiednią podaż przeciwciał i innych czynników znajdujących się w mleku matki, które odpowiadają za odporność. Jeżeli nie możesz lub nie chcesz karmić dziecka piersią – najlepiej wybierz te mieszkanki mleka modyfikowanego, które są wzbogacone w pożyteczne szczepy bakterii, fruktooligosacharydy oraz kwasy tłuszczowe z grupy omega 3. Dzieci karmione sztucznie mogą mieć rozszerzaną dietę po ukończeniu 4-tego miesiąca życia. Wprowadzając nowe pokarmy zwróć uwagę na ich jakość, ilość oraz rodzaj. Zacznij od wprowadzania małych ilości jarzynek. Dopiero po kilku tygodniach podawaj dziecko owoce, musy owocowe czy kaszki. Dziecko łatwo przyzwyczaja się do smaku słodkiego, szybko może krzywić się i wypluwać niesmakujące mu papki warzywne. Ogranicz ilość cukru do minimum. Nadmierne spożywanie cukru sprzyja zaburzeniom składu mikrobioty jelitowej, zwiększa ryzyko infekcji i biegunek. W żywieniu niemowląt mogą, a nawet powinny znaleźć się pokarmy będące źródłem dobrych kultur bakterii. Znajdziesz je w fermentowanych nabiale i kiszonkach. Od 7 miesiąca życia dziecka możesz podawać dziecku jogurt naturalny, kefir czy maślankę jako dodatek do posiłku, a już po 11 miesiącu jako samodzielny posiłek. Przykładowo może to być drugie śniadanko z małym dodatkiem ulubionego owocu. Na niektórych produktach podany jest konkretny szczep bakterii znajdujących się w środku Znajdziesz je w specjalnych napojach mlecznych z żywymi kulturami bakterii, jogurtach naturalnych. Wiele z tych szczepów jest wykorzystywanych do produkcji serów żółtych. Pożyteczne bakterie znajdują się również w kiszonej kapuście i ogórkach. Taką kiszonkę możesz zrobić sama w domu. Obecnie panuje moda na kiszenie innych warzyw. Spróbuj ukisić marchewkę, buraki czy rzodkiewki! Pamiętaj jednak, aby takie produkty podawać dziecku starszemu, po ukończeniu 12 miesięcy i w niedużych ilościach, ponieważ kiszonki zawierają duże ilości soli, która w nadmiarze może uszkodzić nerki dziecka.

Od momentu rozszerzania diety możesz już zwracać uwagę na zawartość inuliny czy fruktooligosacharydów w diecie malca. Znajdziesz je w cykorii, karczochach, pomidorach, topinamburze, mniszku lekarskim, porze, czosnki, cebuli, jęczmieniu czy bananach. Początkowo wprowadzaj banany, topinambur, następnie płatki czy kasze jęczmienną. Starszym dzieciom z powodzeniem pomidory, posiekaną cykorię i dodatek cebuli.

Pamiętaj, że kiedy podajesz malcowi antybiotyki lub Twoje dziecko ma biegunkę, przeżywa silne emocje, przez kilka dni ma dietę wysoko-przetworzoną i bogatą w cukry proste, kiedy jest narażone na infekcje – zadbaj o to, aby spożywało posiłki zawierające duże ilości korzystnych szczepów bakterii.

Mgr Aneta Jachnis, dietetyk

W razie potrzeby wspomóż jego organizm dostępnymi na rynku preparatami, które w takich przypadkach mogą okazać się bardziej skuteczne niż sama dieta. Takie działanie wspomoże układ odpornościowy osłabionego organizmu. Wybieraj takie produkty, które zawierają konkretne przebadane, znane Ci szczepy mikroorganizmów naturalnie bytujących w jelitach. Odpowiednio zbilansowana i urozmaicona dieta z pewnością pomoże zachować równowagę w brzuszku Twojej pociechy.