Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.
Przemyślana, skrupulatna higiena jamy ustnej to podstawa zdrowych zębów i pięknego uśmiechu. Już od najmłodszych lat powinniśmy uczyć nasze dzieci, jak istotne jest codzienne szczotkowanie zębów, odpowiednio dobraną pastą. Ale żeby tak się stało, najpierw sami musimy się dowiedzieć, jak tę pastę wybrać. Na czym się skupić, by pierwsza pasta do zębów dla dzieci była idealna? Jak dodatkowo możemy wspomóc zdrowie jamy ustnej, zębów i dziąseł swoich pociech?
Niewiele osób wie, że zawiązki wszystkich zębów mlecznych, a także większości zębów stałych tworzą się już w okresie ciąży. To, co możemy wówczas zrobić dla naszego dziecka - aby umożliwić mu prawidłową mineralizację zębów - to zdrowa, urozmaicona dieta, bogata w sole mineralne i witaminy, zwłaszcza wapń, witaminy D i A oraz białko. Po urodzeniu, w ferworze nowych obowiązków, często nie przychodzi rodzicom do głowy, że jamę ustną dziecka należy regularnie oczyszczać. Może się to wydawać nielogiczne – właściwie po co, skoro nie ma jeszcze zębów? Otóż zęby są, ale ukryte pod dziąsłami. Jeśli w buzi naszego dziecka wytworzy się siedlisko bakterii próchnicotwórczych, a często także grzybów (stąd dosyć popularne w tym okresie życia pleśniawki), to oczywistym jest, że wyrzynające się zęby zostaną nimi zaatakowane i wytworzy się próchnica.
Dlatego w pierwszych miesiącach życia dziecka dbanie o zdrowie jamy ustnej polega na przecieraniu dziąseł i języka (!) kawałkiem gazy albo tetry, nawiniętej na palec i zwilżonej przegotowaną wodą. Taką czynność należy wykonywać codziennie, przed położeniem malucha do snu. W ten sposób możemy też, niejako przy okazji, masować dziąsła, co przynosi ulgę w dolegliwościach bólowych podczas przebijania się zębów. Jako dodatek świetnie sprawdzą się też silikonowe gryzaki w kształcie szczoteczek do zębów, które oswajają dziecko z tym nieodłącznym przez resztę życia przedmiotem, a także pełnią funkcję chłodzącą dla rozpulchnionych dziąseł.
Mycie szczoteczką powinniśmy zacząć od razu, gdy pojawi się pierwszy ząbek. W tym momencie należy też kupić pierwszą pastę do zębów dla dziecka.
Wyrośnięcie pierwszego zęba to zwykle ogromna radość, ale i nowe zadania. Rodzice stają wtedy przed wyborem: jaka pierwsza pasta do zębów będzie odpowiednia. I tutaj pojawia się wątpliwość, czy powinna zawierać fluor? Zalecenia Amerykańskiego Towarzystwa Stomatologicznego (ADA) i Światowej Federacji Dentystycznej (FDI) mówią, że od samego początku używamy u dziecka pasty z fluorem, zawierającej 1000ppm tego składnika. Modyfikować powinniśmy jedynie ilość pasty, którą nakładamy na szczoteczkę. Do 3 roku życia wystarczy posmarować tylko końce włókien szczoteczki/ ziarenko ryżu, między 3 a 6 rokiem życia ilość zwiększamy do odpowiadającej ziarenku grochu. Warto pamiętać, żeby uczyć dziecko wypluwania nadmiaru pasty. Jeśli jeszcze nie potrafi tego robić, dobrze jest przemywać dziąsła gazikiem nasączonym wodą. Czyszczenie zębów przeprowadzamy dwa razy dziennie, za pomocą szczoteczki z małą główką z miękkim nylonowym włosiem. Po wyrośnięciu pierwszych zębów szczególną uwagę należy też zwrócić na to, aby nie zostawiać maluchowi butelki do zasypiania – to idealna droga do rozwoju próchnicy.
Oprócz właściwej higieny jamy ustnej, pozwalającej mechanicznie usunąć płytkę nazębną i gromadzące się w niej bakterie próchnicotwórcze, niezwykle ważna jest też dieta dziecka. Najbardziej szkodliwe są w niej cukry proste, czyli to, co dzieci kochają najbardziej – czekoladki, lizaki, lody i ciasteczka. Chorobotwórcze bakterie zamieniają je w kwasy, które następnie „wypalają” ubytki w zębach. Dodatkowo niedobór witaminy D przyczynia się do niedostatecznej mineralizacji zębów, co zwiększa ich podatność na próchnicę. Witamina D występuje w pożywieniu w niewielkiej ilości, głównie w rybach i margarynach, które są nią obowiązkowo wzbogacane (a nie w nabiale). Znacząca jej ilość jest uwalniana w skórze pod wpływem działania promieni słonecznych UV. W naszej strefie klimatycznej i stosunkowo ciemnych miesiącach jesienno-zimowo-wiosennych tych promieni jest zwykle zbyt mało, a dodatkowo rzadko przebywamy na słońcu z powodu niekomfortowych temperatur – dlatego zaleca się doustną suplementację w formie tabletek czy kropelek.
Aktualnie na rynku dostępne są produkty, których regularne stosowanie pozytywnie wpływa na zdrowie jamy ustnej, zębów i dziąseł. Zawierają w swoim składzie połączenie liofilizatu bakterii kwasu mlekowego Lactobacillus salivarius HM6 Paradens z ksylitolem i witaminą D, dzięki czemu działają wielokierunkowo. Regulują właściwy skład bakterii w jamie ustnej, poprzez zwiększanie ilości tych prozdrowotnych. Witamina D pomaga w utrzymaniu zdrowych kości, w tym zębów i prawidłowym wchłanianiu wapnia i fosforu. Ksylitol z kolei jest zdrowym zamiennikiem szkodliwych cukrów prostych – bakterie próchnicotwórcze nie są w stanie przemienić go w kwasy uszkadzające zęby.
Warto także pamiętać o niecałowaniu dzieci w usta i nieoblizywaniu ich smoczków. W ten sposób przenosimy bowiem szkodliwe bakterie wprost z naszej jamy ustnej do buzi dziecka – a często sami mamy przecież próchnicę, choć możemy nie zdawać sobie z tego sprawy.
Piśmiennictwo:
Adamowicz-Klepalska B., Higiena jamy ustnej małego dziecka, 30.07.2015 (dostęp: 01.08.2021).
Kaczmarek U., Jackowska T., Mielnik-Błaszczak M., Jurczak A., Olczak-Kowalczyk D., Indywidualna profilaktyka fluorkowa u dzieci i młodzieży – rekomendacje polskich ekspertów, Nowa Stomatologia 2/2019, s. 70-85 | DOI: 10.25121/NS.2019.24.2.70.
Przygoda B., Witamina D, Medycyna Praktyczna, 07.10.2016 (dostęp: 01.08.2021)
Lek. Irena Wojtowicz
ACI-DEN/056/04-2021
Data publikacji: 01.04.2022
Poznaj produkty Acidolac®
Poznaj pozostałe artykuły z sekcji "Zdrowe zęby":
W życiu każdego dziecka przychodzi taki moment, w którym zęby mleczne zaczynają się ruszać i, w końcu, wypadać. To naturalny proces, który nie powinie...
WięcejBardzo często nie przywiązujemy wagi do mleczaków zakładając, że to mija się z celem, bo i tak wypadną. Wkładamy wysiłek w codzienną pielęgnację, ale ...
WięcejW życiu człowieka występują dwa rodzaje uzębienia. Jako pierwsze pojawiają się zęby mleczne. Wyrzynają się między 6 a 30 miesiącem życia. Nie powinno...
WięcejCzęsto słyszymy, że jesteśmy tym, co jemy. Jest w tym dużo prawdy, ponieważ zbilansowana dieta to podstawa zdrowia i dobrego samopoczucia....
WięcejSzczoteczka do zębów to najbardziej powszechny i popularny przyrząd do higieny jamy ustnej. Wydaje się więc, że jej posiadanie jest czymś oczywistym....
WięcejPowszechnie przyjęta przez specjalistów opinia mówi, że pierwsza wizyta u stomatologa powinna odbyć się po pojawieniu się pierwszych zębów w jamie ust...
WięcejPowszechnie znaną informacją jest to, że płytka nazębna jest istotnym czynnikiem prowadzącym do powstania demineralizacji zębów. Jej tworzenie rozpocz...
WięcejDużo wątpliwości budzi w nas częstość wizyt u stomatologa. Kiedy powinniśmy udać się z dzieckiem pierwszy raz? Jak często potem kontrolować stan uzębi...
WięcejNajbardziej znanym sposobem oczyszczania zębów jest szczotkowanie. Rodzaj używanej szczotki powinien być indywidualnie dobrany w zależności między in...
WięcejJama ustna jest skomplikowanym systemem biologicznym, w którym nieustannie zachodzą procesy demineralizacji i remineralizacji. Najpierw warto wspomnie...
WięcejZnaczenie cukrów dla rozwoju demineralizacji jest od dawna znane. Wpływają one na ten proces jeśli są przyjmowane doustnie, w dowolnych ilościach i ma...
WięcejPiękny uśmiech i zdrowe zęby to jedna z najbardziej pożądanych cech. Już od wczesnego dzieciństwa powinniśmy przykładać się do prawidłowej higieny jam...
WięcejWielu rodziców wciąż nie zdaje sobie sprawy z tego, jak istotna jest pielęgnacja zębów u dzieci. Jeszcze zanim u malucha pojawią się pierwsze ząbki, p...
WięcejDbanie o zdrowie jamy ustnej jest niezwykle istotne na każdym etapie życia. Musimy zatroszczyć się o to, by już od najmłodszych lat przyzwyczajać malc...
WięcejPatrząc prawdzie w oczy, trzeba powiedzieć, że o szczotkowaniu zębów pamiętamy wszyscy, ale ich nitkowanie to nasza pięta achillesowa. Posiadanie dzie...
Więcej